Arapça
Dersleri(Sayılar)
Asıl Sayılar
Asıl sayılar dişi için العَدَدُ لِلْمُؤَنَّثِ
Asıl sayılar dişi için العَدَدُ لِلْمُؤَنَّثِ
1 وَاحِدَةٌ (إِحْدَى )
|
6 سِتٌّ
|
2 اِثْنَتَانِ
|
7 سَبْعٌ
|
3 ثَلاَثٌ
|
8 ثَمَانٍ
|
4 أَرْبَعٌ
|
9 تِشْعٌ
|
5 خَمْسٌ
|
10 عَشْرٌ
|
Asıl sayılar erkek için العَدَدُ
لِلْمُذَكَّرِ
1 وَاحِدٌ (أَحَدٌ )
|
6 سِتَّةٌ
|
2 اِثْنَانِ
|
7 سَبْعَةٌ
|
3 ثَلاَثَةٌ
|
8 ثَمَانِيَةٌ
|
4 أَرْبَعَةٌ
|
9 تِسْعَةٌ
|
5 خَمْسَةٌ
|
10 عَشَرَةٌ
|
- Sayılar, sayılan isimden önce gelir.
Yalnız 1 ve 2 sayısı, sayılan isimden sonra gelir. Sayıların sıfatı durumunda
olur.
Örnekler:
1kız çocuğu طِفْلَةٌ وَاحِدَةٌ 1 adam رَجُلٌ وَاحِدٌ
Örnekler:
1kız çocuğu طِفْلَةٌ وَاحِدَةٌ 1 adam رَجُلٌ وَاحِدٌ
- Arapçada, sayıya العَدَدُ, sayılana المَعْدُودُ denir.
Bir cinsten iki varlığı göstermek için اِثْنَانِ
ve اِثْنَتَانِ pek kullanılmaz, isim doğrudan doğruya tesniye-ikil-
yapılır.
Örnekler:
bir adam رَجُلٌ - iki adam رَجُلاَنِ
bir kız çocuğu طِفْلَةٌ - iki kız çocuğu طِفْلَتَانِ
İki ilah edinmeyiniz! ! لاَ تَتَّخِذُوا إِلاَهَيْنِ اِثْنَيْنِ Nahl:51 (ancak, manayı kuvvetlendirmek için kullanılır)
Kural 1:3-10 arasında, aded, ma'dud'un zıt cinsinden olur, ma'dud cem olarak gelir ve mecrurdur (son harfinin harekesi esre " ﹻ " dir).
Örnekler:
Örnekler:
bir adam رَجُلٌ - iki adam رَجُلاَنِ
bir kız çocuğu طِفْلَةٌ - iki kız çocuğu طِفْلَتَانِ
İki ilah edinmeyiniz! ! لاَ تَتَّخِذُوا إِلاَهَيْنِ اِثْنَيْنِ Nahl:51 (ancak, manayı kuvvetlendirmek için kullanılır)
Kural 1:3-10 arasında, aded, ma'dud'un zıt cinsinden olur, ma'dud cem olarak gelir ve mecrurdur (son harfinin harekesi esre " ﹻ " dir).
Örnekler:
3 kadın ثَلاَثُ نِسْوَةٍ
|
3 adam ثَلاَثَةُ رِجَالٍ
|
3 gece ثَلاَثُ لَيَالٍ
|
3 gün ثَلاَثَةُ أَيَّامٍ
|
dişi için لِلْمُؤَنَّثِ
1 kız çocuğu طِفْلَةٌ وَاحِدَةٌ 2 kız çocuğu طِفْلَتَانِ
1 kız çocuğu طِفْلَةٌ وَاحِدَةٌ 2 kız çocuğu طِفْلَتَانِ
ثَلاَثُ طِفْلاَتٍ 3
|
أَرْبَعُ طِفْلاَتٍ 4
|
خَمْسُ طِفْلاَتٍ 5
|
سِتُّ طِفْلاَتٍ 6
|
سَبْعُ طِفْلاَتٍ 7
|
ثَمَانِي طِفْلاَتٍ 8
|
تِسْعُ طِفْلاَتٍ 9
|
عَشْرُ طِفْلاَتٍ 10
|
erkek için
لِلْمُذَكَّرِ
1 çocuk طِفْلٌ وَاحِدٌ
|
2
çocuk طِفْلاَنِ
|
3 çocuk ثَلاَثَةُ
أَطْفَالٍ
|
4 çocuk أَرْبَعَةُ أَطْفَالٍ
|
5 çocuk خَمْسَةُ
أَطْفَالٍ
|
6 çocuk سِتَّةُ أَطْفَالٍ
|
7 çocuk سَبْعَةُ
أَطْفَالٍ
|
8 çocuk ثَمَانِيَةُ أَطْفَالٍ
|
9 çocuk تِسْعَةُ
أَطْفَالٍ
|
10 çocuk عَشْرَةُ أَطْفَالٍ
|
Kural 2: 11-19 arasındaki sayılara
الأَعْدَادُ
المُرَكَّبَةُ denir. Sayılar bileşiktirler ve
hem dişilerin hem de erkeklerin sonları iki üstün "ﹱ " olarak harekelenir.
Örnekler: dişi için لِلْمُؤَنَّثِ
Örnekler: dişi için لِلْمُؤَنَّثِ
11 kız çocuğu إِحْدَى عَشَرَةَ
طِفْلَةً
12 kız çocuğu اِثْنَتَا عَشَرَةَ طِفْلَةً
12 kız çocuğu اِثْنَتَا عَشَرَةَ طِفْلَةً
13 ثَلاَثَ
عَشَرَةَ طِفْلَةً
|
14 أَرْبَعَ
عَشَرَةَ طِفْلَةً
|
15 خَمْسَ عَشَرَةَ طِفْلَةً
|
16 سِتَّ عَشَرَةَ
طِفْلَةً
|
17 سَبْعَ عَشَرَةَ
طِفْلَةً
|
18 ثَمَانِيَ عَشَرَةَ
طِفْلَةً
|
19 تِسْعَ عَشَرَةَ طِفْلَةً
|
|
erkek için لِلْمُذَكَّرِ
11 أَحَدَ عَشَرَ
طِفْلاً
|
12 اِثْنَاعَشَرَ
طِفْلاً
|
13 ثَلاَثَةَ
عَشَرَ طِفْلاً
|
14 أَرْبَعَةَ
عَشَرَ طِفْلاً
|
15 خَمْسَةَ
عَشَرَ طِفْلاً
|
16 سِتَّةَ عَشَرَ
طِفْلاً
|
17 سَبْعَةَ عَشَرَ طِفْلاً
|
18 ثَمَانِيَةَ
عَشَرَ طِفْلاً
|
19 çocuk تِسْعَةَ عَشَرَ طِفْلاً
|
Kural 3: Mürekkep sayılardan sadece 12 mu'rabdır. Örneklerde
görüldüğü gibi, 12 sayısındaki اِثْنَانِ ، / اِثْنَتَانِ kelimelerinin sonundaki elif, merfu durumunda elif
olarak kalıyor, mansup ve mecrur durumunda ise ي oluyor.
Örnekler: Müzekker için
Örnekler: Müzekker için
Merfu 12
|
جَاءَ اِثْنَا
عَشَرَ طِفْلاً
|
Mansub 12
|
.رَأَيْتُ
اِثْنَيْ عَشَرَ طِفْلاً
|
Mecrur 12
|
سَلَّمْتُ
عَلَى اِثْنَىْ عَشَرَ طِفْلاً
|
Müennes için
Merfu 12
|
جَائَتْ
اِثْنَتَا عَشْرَةَ طِفْلَةً
|
Mansub 12
|
رَأَيْتُ
اِثْنَتَيْ عَشْرَةَ طِفْلَةً
|
Mecrur 12
|
سَلَّمْتُ
عَلَى اِثْنَيْ عَشْرَةَ طِفْلَةً
|
Kural 4: Diğer mürekkep sayılar mebnidir, cümlede ne durumda bulunursalar bulunsunlar, hiçbir değişikliğe uğramazlar.
Örnekler: Müzekker için
Merfu 17
|
جَاءَ سَبْعَةَ
عَشَرَ طِفْلاً
|
Mansub 17
|
رَأَيْتُ
سَبْعَةَ عَشَرَ طِفْلاً
|
Mecrur 17
|
سَلَّمْتُ عَلَى
سَبْعَةَ عَشَرَ طِفْلاً
|
Müennes için
Merfu 17
|
جَائَتْ
سَبَعَ عَشْرَةَ طِفْلَةً
|
Mansub 17
|
رَأَيْتُ
سَبْعَ عَشْرَةَ طِفْلَةً
|
Mecrur 17
|
سَلَّمْتُ
عَلَى سَبْعَ عَشْرَةَ طِفْلَةً
|
Bir vakit, Yusuf, babasına şöyle demişti: "Babacığım, 11 yıldız gördüm..." إِذْ قَالَ يُوسُفُ لأَبِيهِ يَا أَبَتِ إِنِّي رَأَيْتُ أَحَدَ عَشَرَ كَوْكَبًا
Bir vakit Musa, susuz kalan kavmi için su istemişti; Biz de: "Değneğinle taşa vur" demiştik. Onun üzerine o taştan 12 pınar kaynadı, çıktı. وَإِذْ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصَاكَ الحَجَرَ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اِثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنَا
Kural 5: 20-100 arasındaki sayılara العُقُودُ
denir. Bu sayılar, hem müzekker hem
de müennes için ortak kullanılırlar:
Örnekler:
Örnekler:
لِلْمُؤَنَّثِ
|
العُقُودُ
|
لِلْمُذَكَّرِ
|
عِشْرُونَ طِفْلَةً
|
20
|
عِشْرُونَ طِفْلاً
|
ثَلاَثُونَ لَيْلَةً
|
30
|
ثَلاَثُونَ يَوْمًا
|
أَرْبَعُونَ لَيْلَةً
|
40
|
أَرْبَعُونَ يَوْمًا
|
… خَمْسُونَ
|
50
|
… خَمْسُونَ
|
… سِتُّونَ
|
60
|
… سِتُّونَ
|
… سَبْعُونَ
|
70
|
… سَبْعُونَ
|
… ثَمَانُونَ
|
80
|
… ثَمَانُونَ
|
… تِسْعُونَ
|
90
|
… تِسْعُونَ
|
Ancak, nasp ve cer halinde, bu sayılardaki vav و harfi, ي harfine dönüşür.
Örnekler: Müzekker için
Merfu 20
|
جَاءَ
عِشْرُونَ طِفْلاً
|
Mansub 20
|
رَأَيْتُ
عِشْرِينَ طِفْلاً
|
Mecrur 20
|
سَلَّمْتُ
عَلَى عِشْرِينَ طِفْلاً
|
20-100 arasındaki ara sayılar, iki
bölümden oluşur ve bu bölümler birbirine و harfi ile bağlıdırlar.
Örnekler:
Örnekler:
لِلْمُؤَنَّثِ
|
لعُقُودُا
|
لِلْمُذَكَّرِ
|
إِحْدَى وَ عِشْرُونَ
|
21
|
وَاحِدٌ وَ عِشْرُونَ
|
اِثْنَتَانِ وَ ثَلاَثُونَ
|
32
|
اِثْنَانِ وَ ثَلاَثُونَ
|
ثَلاَثٌ وَ أَرْبَعُونَ
|
43
|
ثَلاَثَةٌ وَ أَرْبَعُونَ
|
أَرْبَعٌ وَ خَمْسُونَ
|
54
|
أَرْبَعَةٌ وَ خَمْسُونَ
|
خَمْسٌ وَ سِتُّونَ
|
65
|
خَمْسَةٌ وَ سِتُّونَ
|
سِتٌّ وَ سَبْعُونَ
|
76
|
سِتَّةٌ وَ سَبْعُونَ
|
سَبْعٌ وَ ثَمَانُونَ
|
87
|
سَبْعَةٌ وَ ثَمَانُونَ
|
ثَمَانٍ وَ تِسْعُونَ
|
98
|
ثَمَانِيَةٌ وَ تِسْعُونَ
|
تِسْعٌ وَ تِسْعُونَ
|
99
|
تِسْعَةٌ وَ تِسْعُونَ
|
مَائَةٌ
|
100
|
مَائَةٌ
|
Yukarıdaki iki bölümü birbirine
bağlayan vav و ile bağlı olan bu sayılar
mu'rabdır.
Örnekler:
Örnekler:
Ref hali - 47 öğrenci gitti
|
ذَهَبَ
سَبْعَةٌ وَ أَرْبَعُونَ تِلْمِيذًا
|
Nasb hali - 47 öğrenci gördüm.
|
رَأَيْتُ
سَبْعَةً وَأَرْبَعِينَ تِلْمِيذًا
|
Cer hali - 47 öğrenciye selam
verdim
|
سَلَّمْتُ
عَلَى سَبْعَةٍ وَأَرْبَعِينَ تِلْمِيذًا
|
Ref hali - Günde 24 saat vardır.
|
فِي
اليَوْمِ أَرْبَعٌ وَعِشْرُونَ سَاعَةً
|
Nasb hali - Adam şehirde 24 gün
kaldı.
|
مَكَثَ
الرَّجُلُ فِي المَدِينَةِ أَرْبَعَةً وَعِشْرِينَ يَوْمًا
|
Cer hali - Adam köye 24 günde
ulaştı.
|
وَصَلَ
الرَّجُلُ إِلَى القَرْيَةِ فِي أَرْبَعَةِ وَ عِشْرِينَ يَوْمًا
|
Kural 6:
100-1000 arasında sayılar -100 ve 200 dışındakiler- bileşiktir. İkinci bölüm مُضَافٌ إِلَيْهِ sayıldığından mecrurdurlar. Bu sayılar da müzekker ve müennes için ortak olarak kullanılırlar.
Örnekler: dişi için لِلْمُؤَنَّثِ - erkek için لِلْمُذَكَّرِ (ortak kullanılmaktadır)
100
|
مِائَةٌ
|
600
|
سِتُّمِائَةٍ
|
200
|
مِائَتَانِ
|
700
|
سَبْعُمِائَةٍ
|
300
|
ثَلَثُمِائَةٍ
|
800
|
ثَمَانِمِائَةٍ
|
400
|
أَرْبَعُمَائَةٍ
|
900
|
تِسْعُمِائَةٍ
|
500
|
خَمْسُمِائَةٍ
|
1000
|
أَلْفٌ
|
سَبْعُمِائَة ِ لَيْلَةٍ
|
سَبْعُمِائَةِ يَوْمٍ
|
700 gece
|
700 gün
|
Ma'dud, müfred ve mecrurdurlar.
Örnekler:
Örnekler:
101
|
مِائَةُ وَ وَاحِدٍ
|
102
|
مِائَةُ وَ اثْنَانِ
|
103
|
مِائَةٌ وَ ثَلاَثَةٌ
|
104
|
مِائَةٌ وَ أَرْبَعَةٌ
|
105
|
مِائَةٌ وَ خَمْسَةٌ
|
105
|
مَائَةٌ وَ سِتَّةٌ
|
107
|
مِائَةٌ وَ سَبْعَةٌ
|
108
|
مِائَةٌ وَ ثَمَانِيَةٌ
|
109
|
مِائَةٌ
وَتِسْعَةٌ
|
110
|
مِائَةٌ وَعَشَرَةٌ
|
111
|
مِائَةٌ وَ أَحَدَ عَشَرَ
|
112
|
مِائَةٌ وَ اِثْنَانِ عَشَرَ
|
115
|
مِائَةٌ وَ خَمْسَةَ عَشَرَ
|
123
|
مِائَةٌ وَ ثَلاَثَةٌ وَ عِشْرُونَ
|
247
|
مِائَتَانِ وَ سَبْعَةٌ وَ أَرْبَعُونَ
|
279
|
مِائَتَانِ وَ تِسْعَةٌ وَ سَبْعُونَ
|
354
|
ثَلَثُمِائَةٍ وَ أَرْبَعَةٌ وَ خَمْسُونَ
|
463
|
أَرْبَعُمِائَةٍ وَ ثَلاَثَةٌ وَ سِتُّونَ
|
594
|
خَمْسُمِائَةٍ وَ أَرْبَعَةٌ وَ تِسْعُونَ
|
675
|
سِتُّمِائَةٍ وَ خَمْسَةٌ وَ سَبْعُونَ
|
789
|
سَبْعُمِائَةٍ وَ تِسْعَةٌ وَ ثَمَانُونَ
|
996
|
تِسْعُمِائَةٍ وَ سِتَّةٌ وَ تِسْعُونَ
|
107 kitap مِائَةُ
وَ سَبْعَةُ كُتُبٍ
514 kitap خَمْسُمِائَةٍ وَ أَرْبَعَةَ عَشَرَ كِتَابًا
968 kitap تِسْعُمِائَةٍ وَ ثَمَانِيَةٌ وَ سِتُّونَ كِتَابًا
Örneklerde görüldüğü gibi, bu sayılardan sonra gelen ma'dud, sayının son bölümüne göre, müfred veya cemi olur ve ona göre harekelenir.
1000-10.000 arasındaki sayılar:
أَلْفٌ ve أَلْفَانِ nin dışındakiler bileşiktirler. İsim tamlaması sayıldıklarından, ikinci bölümleri daima kesre-esre " ﹻ " ile harekelidir.
Örnekler: 1000 أَلْفٌ
514 kitap خَمْسُمِائَةٍ وَ أَرْبَعَةَ عَشَرَ كِتَابًا
968 kitap تِسْعُمِائَةٍ وَ ثَمَانِيَةٌ وَ سِتُّونَ كِتَابًا
Örneklerde görüldüğü gibi, bu sayılardan sonra gelen ma'dud, sayının son bölümüne göre, müfred veya cemi olur ve ona göre harekelenir.
1000-10.000 arasındaki sayılar:
أَلْفٌ ve أَلْفَانِ nin dışındakiler bileşiktirler. İsim tamlaması sayıldıklarından, ikinci bölümleri daima kesre-esre " ﹻ " ile harekelidir.
Örnekler: 1000 أَلْفٌ
اَرْبَعَةُ
آلاَفٍ
|
ثَلاَثَةُ
آلاَفٍ
|
أَلْفَانِ
|
4000
|
3000
|
2000
|
سَبْعَةُ
آلاَفٍ
|
سِتَّةُ آلاَفٍ
|
خَمْسَةُ آلاَفٍ
|
7000
|
6000
|
5000
|
عَشَرَةُ
آلاَفٍ
|
تِسْعَةُ
آلاَفٍ
|
ثَمَانِيَةُ
آلاَفٍ
|
10.000
|
9000
|
8000
|
Kaide 7:
Bu sayılardan sonra gelen ma'dud, daima müfred olur ve " ﹻ " ile harekelinir.
Örnekler:
أَرْبَعَةُ
آلاَفِ كِتَابٍ
|
أَلْفُ
كِتَابٍ
|
4000 kitap
|
1000 kitap
|
عَشَرَةُ
آلاَفِ كِتَابٍ
|
تِسْعَةُ
آلاَفِ كِتَابٍ
|
10.000 kitap
|
9000 kitap
|
10.000 den sonraki sayılar:
اِثْنَا
عَشَرَ أَلْفًا
|
أَحَدَ
عَشَرَ أَلْفًا
|
12.000
|
11.000
|
سَبْعَةَ
عَشَرَ أَلْفًا
|
ثَلاَثَةَ
عَشَرَ أَلْفًا
|
17.000
|
13.000
|
عِشْرُونَ
أَلْفًا
|
تِسْعَةَ
عَشَرَ أَلْفًا
|
20.000
|
19.000
|
اِثْنَانِ وَ عِشْرُونَ أَلْفًا
|
وَاحِدٌ وَ
عِشْرُونَ أَلْفًا
|
22.000
|
21.000
|
تِسْعَةٌ
وَ عِشْرُونَ أَلْفًا
|
ثَلاَثَةٌ
وَ عِشْرُونَ أَلْفًا
|
29.000
|
23.000
|
وَاحِدٌ
وَ ثَلاَثُونَ أَلْفًا
|
ثَلاَثُونَ
أَلْفًا
|
31.000
|
30.000
|
أَرْبَعُونَ
أَلْفًا
|
تِسْعَةٌ
وَ ثَلاَثُونَ أَلْفًا
|
40.000
|
39.000
|
تِسْعَةٌ
وَ تِسْعُونَ أَلْفًا
|
خَمْسَةٌ
وَ ثَمَانُونَ أَلْفًا
|
99.000
|
85.000
|
مِائَتَا
أَلْفٍ
|
مِائَةُ
أَلْفٍ
|
200.000
|
100.000
|
سَبْعُمِائَةِ
أَلْفٍ
|
ثَلاَثُمِائَةِ
أَلْفٍ
|
700.000
|
300.000
|
أَلْفُ
أَلْفٍ (مَلْيُون)
|
تِسْعُمِائَةِ
أَلْفٍ
|
1.000.000
|
900.000
|
ثَلاَثَةُ آلاَفِ أَلْفٍ
|
أَلْفَا
أَلْفٍ (مَلْيُونَانِ)
|
3.000.000
|
2.000.000
|
Bu sayılar, daha önce görülen
kaidelere göre yapılırlar.
Dikkat:
سَبْعَةَ عَشَرَ أَلْفًا (17.000) deki أَلْفًا, daha önce görülen سَبْعَةَ عَشَرَ طِفْلاً (17 çocuk) daki طِفْلاً kelimesinin yerinde kullanılmıştır.
سَبْعُمِائَةِ أَلْفٍ (700.000) deki أَلْفٍ kelimesi de, سَبْعُمِائَةِ يَوْمٍ (700 gün) deki يَوْمٍ kelimesinin yerinde kullanılmıştır.
Kural 8:
10.000'den sonra sayılardan sonra gelen ma'dud, müfred olur ve son harfinin harekesi kesra-esradır.
Örnekler:
17.000 kitap
|
سَبْعَةَ عَشَرَ أَلْفَ كِتَابٍ
|
21.000 kitap
|
وَاحِدٌ وَ عِشْرُونَ أَلْفَ كِتَابٍ
|
73.000 kitap
|
ثَلاَثَةٌ
وَ سَبْعُونَ أَلْفَ كِتَابٍ
|
99.000 kitap
|
تِسْعَةٌ
وَ تِسْعُونَ أَلْفَ كِتَابٍ
|
100.000 kitap
|
مِائَةُ
أَلْفِ كِتَابٍ
|
900.000 kitap
|
تِسْعُمِائَةِ
أَلْفِ كِتَابٍ
|
Kural 9:
Büyük sayılar, çoktan aza ve azdan çoğa doğru olmak üzere, iki türlü dizilirler.
Ma'dud (sayılan şey), sayının son bölümüne göre, ya müfred, ya cemi olur, fetha veya kesra ile harekelenir.
Büyük sayılar, çoktan aza ve azdan çoğa doğru olmak üzere, iki türlü dizilirler.
Ma'dud (sayılan şey), sayının son bölümüne göre, ya müfred, ya cemi olur, fetha veya kesra ile harekelenir.
Örnekler: 8695 kitap
ثَمَانِيَةُ آلاَفٍ وَ سِتُّمِائَةٍ وَ خَمْسَةٌ وَ تِسْعُونَ
كِتَابًا
|
خَمْسَةٌ
وَ تِسْعُونَ وَ سِتُّمِائَةٍ وَ ثَمَانِيَةُ آلاَفِ كِتَابٍ
|
Sayı ile Sayılan ilişkisi / Adet ile Ma'dut ilişkisi:
1) 1 ve 2 sayılarının temyizi aynı kelimedir.
قَرَأْتُ كِتَابًا Bir
kitap okudum.
قَرَأْتُ كِتَابَانِ İki kitap okudum.
2) 3-10 dâhil sayıların temyizi: cemi mecrur
2) 3-10 dâhil sayıların temyizi: cemi mecrur
ثَلَاثَةُ رِجَالٍ Üç adam
سَبْعَةُ أَقْلاَمٍ Yedi kalem
3) 11-99 dâhil sayıların temyizi:
müfret, mansûb
أَحَدَ عَشَرَ كَوْكَبًا on bir yıldız
تِسْعَةٌ وَ تِسْعُونَ
كِتَابًا doksan dokuz kitap
4) 100 ve 1000 sayıları ile bu iki
sayının katlarının temyizi: müfret,
mecrûrdur.
ثَلاَثُمِائَةِ بَيْتٍ üç yüz ev
ثَلاَثُمِائَةِ بَيْتٍ üç yüz ev
أَلْفُ شَجَرَةٍ Bin ağaç
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder